Powszechnie wiadomo, że ryby charakteryzują się szczególnymi prozdrowotnymi właściwościami. Mięso ryb jest źródłem pełnowartościowego białka, tłuszczu, makro- i mikroelementów oraz witamin. Cechą je wyróżniającą jest obecność w tłuszczu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT).
Przed pojawieniem się konserw żywność była utrwalana poprzez solenie, suszenie na słońcu lub wędzenie. Pod koniec XVIII wieku odkryto, że jedzenie może być przechowywane dzięki podgrzaniu w hermetycznie zamkniętych pojemnikach. W połowie XIX wieku inicjatywy przemysłu rybnego i peklowniczego, a także działalność organizacji kupieckich, doprowadziły do szybkiego rozwoju przemysłu konserwowego. Od samego początku korzystał on z najbardziej zaawansowanych technologii, oferując najwyższą jakość produktów, dzięki czemu stał się jedną z najdynamiczniej rozwijających się branż przemysłu spożywczego.
Produkowane obecnie w Polsce konserwy rybne można podzielić na trzy grupy: konserwy w zalewie olejowej, w sosach pomidorowych i innych oraz konserwy rybne wieloskładnikowe, np. sałatki, paprykarze, pasztety.
Wartość odżywcza ryb nie zmniejsza się w trakcie procesu przetwórczego, a także w czasie ich opakowywania. Po procesie sterylizacji w gotowym produkcie pozostaje około 70 proc. początkowej zawartości witamin.
Produkowane obecnie konserwy rybne charakteryzują się na ogół intensywnym smakiem i zapachem oraz są wyraźnie słone, z powodu znacznej (1,5–2,5 proc.) zawartości chlorku sodu. Dodatkowo, obecność takich składników jak: koncentrat pomidorowy, przyprawy i środki aromatyzujące wzmaga ten intensywny, często bardzo pikantny smak. Konserwy rybne o tak zdecydowanej charakterystyce smakowej są preferowane lub akceptowane przez znaczną część konsumentów.
Technologia produkcji konserw rybnych powinna zapewniać całkowite wykorzystanie substancji odżywczych surowców rybnych i pozostawienie ich w produkcie w jak najmniej zmienionym stanie. Konserwa rybna zachowuje więc wszystkie wartości odżywcze ryb, a ryzyko jej popsucia jest ograniczone, bo przetworzony produkt rybny pozbawiony jest wszelkich drobnoustrojów. Należy również podkreślić korzystne właściwości oliwy zawartej w konserwach. Oliwa z oliwek posiada ważne składniki, które pomagają zapobiegać utlenianiu i starzeniu się komórek, a ponadto jest ważnym elementem zdrowej diety.
Produkty w konserwach z nadwyżką spełniają wszystkie najbardziej rygorystyczne normy żywieniowe oraz prawne – ponad 40 dyrektyw wspólnotowych reguluje proces produkcji, począwszy od połowu ryb, a skończywszy na sprzedaży gotowych produktów. W trakcie procesu produkcyjnego nie stosuje się ani konserwantów, ani substancji ulepszających.
Szybki rytm współczesnego życia rodzi zapotrzebowanie na produkty, które muszą odpowiadać potrzebom najbardziej wymagających konsumentów. Pojawiają się nowe smaki i opakowania z łatwym otwarciem, które są jednocześnie przyjazne dla środowiska i nadają się całkowicie do ponownego przetworzenia. Zdrowie, jakość i komfort to główne wyzwania, którym musi sprostać przemysł konserwowy.
Zaletą konserw rybnych, jako żywności funkcjonalnej, jest ich długi okres trwałości, wygoda w przechowywaniu, transporcie i obrocie handlowym oraz powszechna dostępność na rynku. Skład recepturowy i technologia produkcji funkcjonalnych konserw rybnych powinny być tak dobrane, aby wytwarzane produkty miały zakładaną, zdefiniowaną wartość energetyczną i odżywczą, dostosowaną do potrzeb żywieniowych i zdrowotnych określonych grup konsumentów.